Trong thế giới kết nối không dây ngày nay, hiểu về các chuẩn Wifi là điều quan trọng để bạn có thể lựa chọn và cấu hình mạng Wifi một cách hiệu quả. Các chuẩn Wifi xác định tốc độ truyền dữ liệu, tầm phủ sóng và tính tương thích của các thiết bị kết nối. Trong bài viết này, hãy cùng Viettel HCM tìm hiểu về các chuẩn WiFi phổ biến nhất và những ưu điểm của chúng.
Wifi là gì?
Wi-Fi (hay còn được gọi Wireless Fidelity) là một công nghệ không dây được sử dụng để kết nối các thiết bị điện tử, chẳng hạn như máy tính, điện thoại di động và máy tính bảng, với mạng Internet hoặc với nhau trong phạm vi một mạng cục bộ. Công nghệ này dựa trên các tiêu chuẩn của họ IEEE 802.11 và cho phép truyền tải dữ liệu qua sóng vô tuyến, loại bỏ nhu cầu sử dụng dây cáp vật lý. Wifi cho phép người dùng truy cập Internet hoặc chia sẻ dữ liệu giữa các thiết bị mà không cần cáp mạng vật lý.
Wifi hoạt động dựa trên việc truyền tải dữ liệu thông qua sóng radio. Một điểm truy cập (Access Point) wifi được kết nối với mạng có dây, chẳng hạn như modem hoặc router, và tạo ra một tín hiệu wifi để các thiết bị khác có thể kết nối đến. Khi một thiết bị muốn truy cập Internet hoặc chia sẻ dữ liệu với các thiết bị khác trong mạng, nó có thể kết nối vào điểm truy cập wifi và sử dụng tín hiệu wifi để truyền và nhận dữ liệu.
Wifi đã trở thành một công nghệ phổ biến và phổ cập, có sẵn trong nhiều địa điểm công cộng như quán cà phê, khách sạn, sân bay, và thậm chí trong các gia đình và văn phòng. Nó cung cấp sự tiện lợi và linh hoạt cho người dùng, cho phép họ truy cập Internet và tương tác trực tuyến một cách dễ dàng và không cần dùng dây cáp.
Xem thêm: Cách đăng ký Wifi Viettel đơn giản ngay tại nhà
Vai trò của Wifi trong cuộc sống hiện nay
Mạng không dây Wifi mang lại nhiều lợi ích trong cuộc sống, bao gồm việc kết nối internet dễ dàng giúp cập nhật thông tin nhanh chóng, phủ sóng internet tới nhiều khu vực, kể cả những nơi khó khăn, miền núi. Ngoài ra, wifi còn nâng cao tính di động, cho phép điều khiển các thiết bị từ xa như máy in, smart TV, camera, v.v., qua đó tạo ra nhiều giải pháp công nghệ internet trong đời sống hàng ngày.
Ưu và nhược điểm của mạng wifi
Chúng ta hãy cùng nhau điểm qua những ưu nhược điểm của Wifi thông qua phần tiếp theo của bài viết để hiểu rõ hơn về công cụ đầy tính thiết thực này.
Ưu điểm của mạng wifi
Mạng Wifi có nhiều ưu điểm, bao gồm:
- Không dây và tiện lợi:
Mạng Wi-Fi không yêu cầu sử dụng dây cáp vật lý, giúp tạo sự tiện lợi và linh hoạt cho việc kết nối thiết bị. Người dùng có thể truy cập Internet hoặc chia sẻ dữ liệu một cách không giới hạn từ bất kỳ vị trí nào trong phạm vi mạng Wi-Fi.
- Kết nối đa thiết bị:
Mạng Wi-Fi cho phép kết nối đồng thời nhiều thiết bị, bao gồm máy tính, điện thoại di động, máy tính bảng, thiết bị thông minh và nhiều thiết bị IoT khác. Điều này cho phép người dùng truy cập Internet từ nhiều thiết bị và chia sẻ tài nguyên mạng một cách dễ dàng.
- Tốc độ truyền dữ liệu cao:
Các chuẩn wifi phổ biến hiện đại như Wi-Fi 6 (802.11ax) và Wi-Fi 5 (802.11ac) cung cấp tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn so với các tiêu chuẩn trước đó. Điều này cho phép truyền tải dữ liệu nhanh chóng, xem video HD, chơi game trực tuyến và thực hiện các hoạt động mạng khác một cách mượt mà.
- Phạm vi mạng rộng:
Mạng Wifi có thể phủ sóng trong phạm vi rộng, từ một phòng trong ngôi nhà đến nhiều tầng, văn phòng lớn hoặc các khu vực công cộng như sân bay, khách sạn và quán cà phê. Người dùng có thể truy cập Internet một cách thoải mái và không bị giới hạn về khoảng cách.
- Dễ dàng cài đặt và cấu hình:
Thiết lập mạng Wi-Fi không đòi hỏi kiến thức kỹ thuật sâu. Hầu hết các thiết bị như điểm truy cập Wi-Fi và bộ định tuyến đều đi kèm với giao diện quản lý dễ sử dụng, cho phép người dùng nhanh chóng cài đặt và cấu hình mạng Wifi của mình.
Nhược điểm của mạng wifi
Mặc dù mạng Wifi có nhiều ưu điểm, nhưng cũng có một số nhược điểm sau đây:
- Giới hạn phạm vi:
Mạng Wifi có giới hạn phạm vi truyền tải sóng radio. Vì sử dụng sóng radio, hiệu suất và phạm vi của Wifi có thể bị ảnh hưởng bởi các tường, vật cản và khoảng cách xa. Điều này có thể dẫn đến sự giảm tín hiệu hoặc mất kết nối trong một số khu vực xa hoặc có rào cản.
- Bảo mật yếu:
Mạng Wifi có thể gặp các vấn đề bảo mật. Nếu không được cấu hình và bảo mật đúng cách, mạng Wi-Fi có thể trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công như tin tặc cắn mạng, đánh cắp thông tin cá nhân, hoặc sử dụng băng thông mạng trái phép. Để đảm bảo an toàn, người dùng cần áp dụng các biện pháp bảo mật như sử dụng mật khẩu mạng mạnh, mã hóa dữ liệu và cập nhật phần mềm bảo mật.
- Tải đồng thời và chia sẻ băng thông:
Khi nhiều thiết bị kết nối và sử dụng Wifi cùng một lúc, băng thông mạng sẽ được chia sẻ giữa chúng. Điều này có thể dẫn đến sự giảm tốc độ truy cập Internet và hiệu suất mạng chậm đi. Nếu mạng Wifi quá tải, người dùng có thể gặp khó khăn trong việc truy cập và sử dụng Internet.
- Nhiễu tương tác:
Mạng Wifi có thể bị ảnh hưởng bởi nhiễu tương tác từ các thiết bị và tia radio khác nhau, chẳng hạn như điện thoại không dây, lò vi sóng, và các mạng Wifi khác. Điều này có thể gây giảm hiệu suất và ổn định kết nối Wi-Fi, đặc biệt là trong môi trường có nhiều thiết bị và mạng không dây hoạt động gần nhau.
- Phụ thuộc vào nguồn điện:
Các thiết bị Wifi như điểm truy cập và bộ định tuyến cần nguồn điện để hoạt động. Trong trường hợp mất điện sẽ không truy cập được mạng wifi.
Các chuẩn wifi phổ biến nhất trên thị trường hiện nay
Trên thị trường hiện nay đang có tương đối nhiều các chuẩn Wifi qua các thời kỳ phát triển của công nghệ, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu nhé.
1. Chuẩn IEEE 802.11:
Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) đã giới thiệu chuẩn đầu tiên cho mạng không dây (WLAN) vào năm 1977, được gọi là 802.11. Đây là một trong các chuẩn wifi phổ biến nhất lúc bấy giờ. Ban đầu, chuẩn này chỉ hỗ trợ tốc độ truyền dữ liệu lên đến 2Mbps. Tuy nhiên, tốc độ này đã trở nên chậm chạp so với tiến bộ công nghệ hiện nay.
2. Chuẩn IEEE 802.11b:
Vào năm 1999, đã được phát triển chuẩn 802.11b, hỗ trợ tốc độ truyền dữ liệu lên đến 11Mbps, tương đương với Ethernet truyền thống. Chuẩn này sử dụng tần số không dây 2.4GHz để giảm chi phí sản xuất. Tuy nhiên, thiết bị sử dụng chuẩn 802.11b có thể bị ảnh hưởng bởi sự nhiễu từ các thiết bị khác như điện thoại không dây.
- Ưu điểm: Giá thành thấp, phạm vi tín hiệu rộng và khả năng ít bị cản trở.
- Nhược điểm: Tốc độ tối đa thấp và các thiết bị gia dụng có thể gây trở ngại cho tần số vô tuyến của nó.
3. Chuẩn IEEE 802.11a:
Cùng lúc với 802.11b, chuẩn 802.11a đã được phát triển. Đây cũng là một trong các chuẩn wifi phổ biến trên thị trường. 802.11a thường được sử dụng trong mạng doanh nghiệp vì giá thành cao hơn, trong khi 802.11b phổ biến hơn trong mạng gia đình. Chuẩn 802.11a hỗ trợ tốc độ truyền dữ liệu lên đến 54Mbps và sử dụng tần số 5GHz. Tần số cao hơn của 802.11a làm cho tín hiệu khó xuyên qua các vách tường và vật cản.
- Ưu điểm: Tốc độ truyền tải dữ liệu nhanh và khả năng giảm thiểu sự nhiễu từ các thiết bị khác do sử dụng tần số khác biệt.
- Nhược điểm: Chi phí cao, phạm vi phủ sóng hẹp hơn và dễ bị cản trở bởi vật cản.
4. Chuẩn IEEE 802.11g:
802.11g được giới thiệu vào năm 2002 và 2003 như một phiên bản mới hơn. Chuẩn này kết hợp các ưu điểm của cả 802.11a và 802.11b. Nó hỗ trợ tốc độ truyền dữ liệu lên đến 54Mbps và sử dụng tần số 2.4GHz để đạt phạm vi kết nối rộng hơn. Thiết bị 802.11g có thể tương thích với adapter mạng không dây 802.11b và ngược lại.
- Ưu điểm: Tốc độ truyền tải dữ liệu nhanh, phạm vi tín hiệu rộng và khả năng ít bị cản trở.
- Nhược điểm: Giá thành cao hơn so với 802.11b, và thiết bị có thể bị xuyên nhiễu từ các đồ gia dụng sử dụng cùng tần số tín hiệu vô tuyến.
5. Chuẩn IEEE 802.11n:
802.11n được thiết kế để cải thiện hiệu suất so với chuẩn 802.11g bằng cách sử dụng công nghệ MIMO (Multiple-Input Multiple-Output) để tận dụng nhiều tín hiệu không dây và anten.
Chuẩn 802.11n cung cấp phạm vi mạng tốt hơn so với các chuẩn trước đó do tăng cường cường độ tín hiệu. Nó cũng tương thích ngược với các thiết bị sử dụng chuẩn 802.11b và 802.11g.
- Ưu điểm: Tốc độ tối đa nhanh và phạm vi tín hiệu rộng, cùng với khả năng chống nhiễu tốt từ nguồn bên ngoài.
- Nhược điểm: Giá thành cao hơn 802.11g và sự sử dụng nhiều tín hiệu có thể gây nhiễu cho các mạng dựa trên chuẩn 802.11b và 802.11g.
6. Chuẩn IEEE 802.11ac:
Chuẩn 802.11ac hoạt động trong dải tần số 5GHz và được giới thiệu vào năm 2013. Nó cung cấp tốc độ truyền dữ liệu lên đến 1730 Mbps, mang đến trải nghiệm với tốc độ cao nhất cho người dùng.
Tuy nhiên, chuẩn này vẫn chưa thuộc các chuẩn wifi phổ biến rộng rãi do chi phí đáng kể của các thiết bị tương thích với chuẩn 802.11ac.
7. Chuẩn IEEE 802.11ad:
802.11ad hỗ trợ băng thông lên đến 70 Gbps và hoạt động trong dải tần số 60GHz. Tuy nhiên, sóng tín hiệu trong chuẩn này khó xuyên qua các vật cản như tường.
8. Chuẩn IEEE 802.11ax:
802.11ax là chuẩn WiFi mới nhất với nhiều cải tiến đáng kể. Nó cung cấp tốc độ truyền dữ liệu lên đến 9.6 Gbps, tăng khoảng 40% so với chuẩn WiFi thế hệ trước (6.9 Gbps). Chuẩn 802.11ax cũng được trang bị công nghệ OFDMA (Orthogonal Frequency Division Multiple Access) để giảm độ trễ, nâng cao tốc độ và cung cấp trải nghiệm sử dụng mạng tiện lợi hơn.
Việt Nam sử dụng các chuẩn wifi phổ biến nào?
Các chuẩn WiFi phổ biến trên đều được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam. Trong số đó, 802.11g và 802.11n là hai chuẩn phổ biến nhất và được ưa chuộng. Trong số này, chuẩn 802.11n đang được sử dụng phổ biến hơn do khả năng hoạt động trên cả hai dải tần 2.4GHz và 5GHz.
Mặc dù đã có sự xuất hiện của các thiết bị hỗ trợ chuẩn 802.11ac tại Việt Nam, nhưng số lượng này vẫn chưa nhiều. Nguyên nhân một phần là do hạ tầng mạng chưa đáp ứng được yêu cầu của chuẩn này, dẫn đến hạn chế trong việc áp dụng rộng rãi. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ và mở rộng hạ tầng mạng, có thể dự kiến sự gia tăng về sử dụng các chuẩn WiFi tiên tiến hơn trong tương lai.
Bài viết này đã giới thiệu cho bạn các chuẩn wifi phổ biến nhất trên thị trường. Việc lựa chọn chuẩn WiFi phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu và yêu cầu của từng người dùng cũng như môi trường sử dụng. Tuy nhiên, quan trọng hơn là đảm bảo an ninh và cấu hình chính xác cho mạng WiFi, bảo đảm an toàn và hiệu suất của mạng trong quá trình sử dụng.
